محتویات:

عناصر و اعداد اتمی و جرمی

یونها

برای پرش به مطلب مربوط به هر عنوان، بر روی آن عنوان در قسمت بالا کلیک کنید.

عناصر و اعداد اتمی و جرمی

اتم‌ها ذراتي هستند كه از يك هسته و تعدادي الکترون قرار گرفته در اطراف هسته تشكيل شده‌اند. هسته‌ها از ذراتي به نام پروتون و نوترون كه به آنها نوكلئون مي‌گويند، تشكيل شده‌اند. بار الکترون منفي و برابر  و بار پروتون مثبت و برابر  است. نوترونها ذراتي بي‌بار و خنثي هستند. بار الکترون ها و پروتون ها از نظر اندازه‌ (قدرمطلق) برابر است، اما از نظر علامت قرينه هم است. بار الکترون بعنوان واحد بار منفي و بار پروتون بعنوان واحد بار مثبت در نظر گرفته مي‌شود. به تعداد پروتون هاي هسته‌ي يك اتم، عدد اتمي (Z) گفته مي‌شود. به مجموع تعداد پروتون ها و نوترون هاي هسته‌ي يك اتم، عدد جرمي (A) گويند. خواص شيميايي اتم‌ها توسط تعداد پروتون‌هاي هسته‌ي آن تعيين مي‌شود. اتم‌ها با تعداد پروتون هاي برابر خواص شيميايي يكسان دارند و خواص شيميايي متفاوتي با اتم‌هايي كه تعداد پروتون هاي متفاوتي دارند، نشان مي‌دهند. هر عنصر از اتم ها با تعداد پروتون به خصوصي تشكيل شده و خواص شيميايي بخصوصي دارد. عناصر را مي‌توان با نام يا نماد شيميايي آنها مشخص كرد. خوب است كه با نام و نماد و عدد اتمي عناصر در ادامه آمده آشنا باشيم.

 

نام عنصر

نماد

Z

نام عنصر

نماد

Z

نام عنصر

نماد

Z

نام عنصر

نماد

Z

هیدروژن

H

1

پتاسیم

K

19

روبیدیم

Rb

37

طلا

Au

79

هلیم

He

2

کلسیم

Ca

20

استرانسیم

Sr

38

جیوه

Hg

80

لیتیم

Li

3

اسکاندیم

Sc

21

مولیبدن

Mo

42

تالیم

Tl

81

بریلیم

Be

4

تیتانیم

Ti

22

پالادیم

Pd

46

سرب

Pb

82

بور

B

5

وانادیم

V

23

نقره

Ag

47

بیسموت

Bi

83

کربن

C

6

کروم

Cr

24

کادمیم

Cd

48

پلونیم

Po

84

نیتروژن

N

7

منگنز

Mn

25

ایندیم

In

49

استاتین

At

85

اکسیژن

O

8

آهن

Fe

26

قلع

Sn

50

رادون

Rn

86

فلوئور

F

9

کبالت

Co

27

آنتیموان

Sb

51

فرانسیم

Fr

87

نئون

Ne

10

نیکل

Ni

28

تلوریم

Te

52

رادیم

Ra

88

سدیم

Na

11

مس

Cu

29

ید

I

53

اکتینیم

Ac

89

منیزیم

Mg

12

روی

Zn

30

زنون

Xe

54

اورانیوم

U

92

آلومینیوم

Al

13

گالیم

Ga

31

سزیم

Cs

55

 

 

 

سیلیسیم

Si

14

ژرمانیم

Ge

32

باریم

Ba

56

 

 

 

فسفر

P

15

آرسنیک

As

33

لانتانیم

La

57

 

 

 

گوگرد

S

16

سلنیم

Se

34

سریم

Ce

58

 

 

 

کلر

Cl

17

برم

Br

35

تنگستن

W

74

 

 

 

آرگون

Ar

18

کریپتون

Kr

36

پلاتین

Pt

78

 

 

 

 

عدد اتمی در سمت چپ و پایین و عدد جرمی در سمت چپ و بالای نماد شیمیائی مشخص می شوند. بعبارتی یک اتم یا عنصر می تواند بصورت  نمايش داده شود که Z,X و A بترتیب نماد شيميايي عنصر، عدد اتمی و عدد جرمی هستند و هر  بخصوص متناظر با یک  بخصوص است.   

اتمهای یک عنصر در تعداد پروتونها حتما یکسان هستند، اما در تعداد نوترونها ممکن است متفاوت باشند. به اتمهایی که تعداد پروتون برابر اما تعداد نوترون متفاوت دارند، ایزوتوپ می گویند. بعنوان مثال اتمهای  و  تعداد پروتون برابر اما تعداد نوترون متفاوت دارند و ایزوتوپ های همدیگر و عنصر اکسیژن محسوب می شوند. 

 

یونها

در صورتيكه در يك ذره متشكل از يك يا چند اتم تعداد الکترونها با تعداد پروتونها برابر باشد، بار منفي الکترونها با بار مثبت پروتونها به طور كامل خنثي خواهد شد و ذره بدون بار (خنثي) خواهد بود. در صورتي كه تعداد الکترونها با تعداد پروتونها متفاوت باشد، ذره باردار خواهد بود و يون محسوب خواهد شد. یونهایی که در آنها تعداد الکترونها کمتر از تعداد پروتونها است، بار مثبت خواهند داشت و كاتيون‌ نامیده می شوند، در حالیکه یونهایی که در آنها تعداد الکترونها بیشتر از تعداد پروتونها است، بار منفی خواهند داشت و آنيون نامیده می شوند. اندازه‌ي بار يون‌ها برابر اختلاف تعداد الکترونها و تعداد پروتونهای آنها است و در سمت راست و بالاي نماد شيميايي عنصر نوشته مي‌شود، البته بار صفر معمولا نوشته نمی شود. در ضمن موقع نوشتن بار، عدد در سمت چپ و علامت در سمت راست قرار می گیرد.